Писмо кое ќе ви ги насолзи очите: Како е да имате, а како да немате?

Гледам како низ контејнерот излегува девојче со потемна кожа и долга виткана коса. Таа наликува на ангелите од Ботичели додека излегува од ѓубрето како мала Венера од школка и матна морска пена која ја исфрлил градот. Девојчето ѝ вели на својата мајка: „Нема…“ Дали постојат пократки и пострашни зборови во нашиот јазик од вечното „нема“? Тој збор предолго трае. Мајката ѝ одговара: „Побарај уште малку…“ и девојчето повторно исчезнува во ѓубрето.

Стојам вчудовиден од овој поглед. Мојот пријател, кој и самиот е многу сиромашен, никогаш не фрла остатоци од лебот во ѓубре. Тој ги става во пластична кеса и ги закачува покрај контејнерот. Лебот волшебно исчезнува уште пред тој да влезе во својот дом. Гладот има 4 очи.

Бидејќи сме биле гладни со векови, ние денес купуваме повеќе леб одошто ни е потребен. А потоа го фрламе. Лебот во ѓубрето воопшто не изгледа убаво. Тој укажува на зло. И злото доаѓа. Нашите родители нè учеле да го подигнуваме лебот кој паѓа на земјата, да дувнеме во него, да го бакнеме и потоа да се прекрстиме. Добар, но заборавен обичај, кој е полн со почит кон лебот. Заборавен, исто како и стариот збор – задужбина.

Старите трговци, кои после војните биле прогласени за тврди капиталисти, оставиле зад себе задужбини. Денес има многу побогати од нив, но сепак, никој ништо не остава. Тие се стискаат и молчат. Оние кои успеале во белиот свет: банкари, индустријалци, луѓе кои се занимаваат со нафта… Никој од нив не му подарува на својот град чешма, јавна зграда, скулптура, стипендија, топол оброк за сиромашните… На кој ќе го остават она кое го имаат? На своите деца? Но, се знае, секогаш постои генерација која гради и онаа другата, која расипува. Никој ништо нема да однесе со себе на другиот свет, кога ќе го напушти овој. Изгубени се сите вери, освен религијата за стекнување.

Дури и покрај тоа што земале, краделе и експлоатирале, старите трговци, тогашните контроверзни бизнисмени, сè тоа го оставале на татковината, за барем некако да ја искупат својата грешна душа. А што оставаме ние? Кои се нашите задужбини? Можеби треба да се почне од нешто мало, нешто сосема неважно? Светот не се поправа со големи гестови, туку со ситници. Можеби, за почеток, треба да се остави стар леб во пластична кеса покрај контејнерот? Две варени виршли, половина испиен јогурт? Дотрајани чевли? Какво време, такви задужбини. Сите тие можат многу убаво да се сместат во пластична кеса. Ја оставам покрај контејнерот и се вртам назад по неколку чекори. Исчезнала! Таа наша мала задужбина некогаш се викала себап.

Што е себап? Тоа е кога правите добро дело, но останувате непознати. Нечија благодарност би ја нахранила вашата суета. Старите господини, во долги капути, шетале низ пазарите и собирале лисја зелка, понекогаш и скапани компири, заборавени моркови… Тие од контејнерите извлекувале весници и недопушени цигари. Нив ги нарекувале селектори на ѓубре! Не заборавајте на оние прекрасни мисли кои мојот покоен пријател постојано сакаше да ги повторува: „Наше е само она кое ќе го подариме на другите.“

Од ѓубрето повторно излегува девојчето со темна кожа и сјајни очи, велејќи ѝ на својата мајка: „Нема!“ И покрај сè, убава и насмеана, таа излегува од внатре како заштитниот знак за надежта. Во тој момент, некој, кој поради којзнае каква причина, се засркнува со залак во грлото.

САКАТЕ ДА ГИ ДОБИВАТЕ НАШИТЕ СОДРЖИНИ НА ИМЕЈЛ?